Kraj: Irak
Kim był: polityk
Lata życia: 1879 – 1929
Wiek: 50 lat
Sposób samobójstwa:
Przyczyna samobójstwa:
problemy polityczne i osobiste
Czterokrotny premier Iraku
w latach 1922-1923, 1925-1926, 1928-1929 i w 1929.
Pochodził z wpływowej
rodziny wywodzącej się z Hidżazu, w przeszłości przewodzącej
konfederacji plemiennej al-Muntafik znad dolnego Eufratu.
Ukończył Akademię
Wojskową w Stambule, po czym został mianowany adiutantem sułtana
Abdülhamida II. Był członkiem Komitetu Jedności i Postępu i
wziął udział w rewolucji młodotureckiej. W 1908 odszedł z wojska
i rozpoczął działalność polityczną. Przez dziesięć lat był
deputowanym do parlamentu Imperium Osmańskiego. Po I wojnie
światowej wrócił do Iraku, by zająć się zarządzaniem majątkiem
rodziny.
Fakt, że w okresie
osmańskim as-Sadun nie piastował żadnego urzędu państwowego
sprawił, że po ustanowieniu w Iraku mandatu brytyjskiego nowe
władze uznały go za znakomitego kandydata na stanowisko rządowe,
natomiast król Fajsal był wobec niego nieufny. W rządzie Abd
ar-Rahmana al-Kilaniego był ministrem obrony. Według władz
mandatowych as-Sadun posiadał pozycję społeczną na tyle wysoką,
by ukończyć prace nad zawarciem i wdrożeniem traktatu
brytyjsko-irackiego, toteż Brytyjczycy doprowadzili do powołania go
w 1922 na stanowisko premiera Iraku. Równocześnie kierował
resortami obrony (z którego następnie zrezygnował),
sprawiedliwości oraz spraw wewnętrznych.
As-Sadun kierował rządem
do listopada 1923, gdy złożył dymisję. W sierpniu 1924 były
premier wszedł do rządu Jasina al-Haszimiego jako minister spraw
wewnętrznych i kierował resortem do upadku gabinetu w roku
następnym. Następnie sam został po raz drugi premierem, obejmując
równocześnie tekę ministra finansów i spraw zagranicznych. Jego
rząd funkcjonował od czerwca 1925 do listopada 1926. As-Sadun
został wówczas przewodniczącym irackiego parlamentu i pełnił tę
funkcję przez rok.
W styczniu 1928 as-Sadun
po raz trzeci objął stanowisko premiera Iraku. Został także
ministrem spraw zagranicznych. Dotąd był zwolennikiem
brytyjsko-irackiej współpracy, uznając, że Irak był za słabym
państwem, by funkcjonować jako byt w pełni suwerenny. Uważał
jednak, że w miarę rozwoju kraju Wielka Brytania powinna stopniowo
ograniczać swoją ingerencję w jego funkcjonowanie. Dążył do
ugruntowania w Iraku konstytucyjnych, demokratycznych rządów. Jako
premier ogłosił wybory powszechne, w nadziei, że nowy parlament
będzie mógł renegocjować brytyjsko-iracki układ wojskowy.
Brytyjczycy nie zamierzali jednak zgodzić się na żadną
modyfikację układu, toteż as-Sadun w 1929 złożył dymisję.
Pozostawał premierem jeszcze przez kilka miesięcy, gdyż żaden
polityk nie zgadzał się na przejęcie jego zadań.
Ostatecznie następcą
as-Saduna został Taufik as-Suwajdi, jednak jego gabinet funkcjonował
tylko kilka miesięcy i we wrześniu 1929 as-Sadun objął urząd
premiera po raz czwarty, ponownie też został ministrem spraw
zagranicznych. Ponownie próbował prowadzić z Brytyjczykami
negocjacje w sprawie pełnej niezawisłości Iraku, jednak ponownie
poniósł porażkę, a król Fajsal nadal mu nie ufał. Oskarżany
przez część polityków o zdradę kraju, surowo skrytykowany w
czasie debaty parlamentarnej po wygłoszeniu przez króla mowy
tronowej, w poczuciu klęski, które spotęgowały jeszcze osobiste
kłopoty, as-Sadun popełnił samobójstwo.
Źródło: Wikipedia
Przejdź do zakładki Galeria samobójców.
Polecane materiały (książki, e-booki i audio-booki):
Polecane artykuły:
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz